وبلاگ علمی و تفریحی
جدیدترین نرم افزار ها , مطالب و مقاله های مهندسی
تبلیغات
درباره ما


حامد هاشمی ٍ با سلام این وبلاگ جهت ارتقاء دانش فنی مهندسی ایجاد شده است مطالب و مسائل متفرقه صرفآ جهت کاهش یکنواختی وبلاگ است هر مطلبی که فکر کردید در شآن این وبلاگ نیست گزارش دهید هر مطلبی که فکر میکنید به قوم یا قبیله ای بی احترامی شده گزارش دهید هر مطلبی که برخلاف قوانین جمهوری اسلامی ایران است گزارش دهید با تشکر
ایمیل : hamedhashemiii@yahoo.com
نویسندگان
ساعت
اطلاعات

نظام آموزشی دوره عثمانی



نظام آموزشی دوره عثمانی

اصولاً تا قبل از شروع قرن نوزدهم، حكومت عثمانی در قبال آموزش همگانی مردم مسئولیتی را قبول نمی كرد و لذا هیچ سیستم آموزشی متشكل و متمركزی وجود نداشت. آموزش بصورتی بسیار محدود در قالب سه نوع مدرسه ارائه می‏شد:

مدارس ابتدایی خصوصی؛ كه معمولاً پسران در سنین 5 یا 6 سالگی در آن قرآن و تعالیم اسلامی را بصورت مكتب‏خانه ای فرا می گرفتند. این كلاسها ابتدا در مساجد بر پا می گردید و بعدها تدریجاً استقلال یافت. معلمین آنها «خوجا» نام داشتند كه از بین فارغ التحصیلان مدرسه یا افراد با سواد یا افراد پیر و مذهبی كه قرآن خواندن می دانستند، تعیین می گردیدند. بعضی از این مدارس از طریق درآمدهای وقفی اداره می شدند و دولت حمایتی از آنها نمی نمود.

مدارس مذهبی؛ كه با نام «مدرسه» خوانده می شدند، آموزشی فراتر از مدارس ابتدایی را ارائه می نمودند و جنبه علمی و دینی داشتند، علاوه بر تعلیم علوم معقول و منقول، علم طب، فن، صنعت و زبانهای تركی، عربی و فارسی در آنها تدریس می‏شد. فارغ التحصیلان این مدارس پس از طی مراحلی میتوانستند به مقام استادی (مدرس) رسیده و یا در امر قضاوت وارد شده و قاضی (مفتی یا كادی) شوند. در دوره عثمانی، افرادی كه تحت آموزش این مدارس قرار می گرفتند، طبقه «ممتاز علمی» را در جامعه تشكیل می دادند. این مدارس تا اواسط قرن هفدهم میلادی از استقلال عمل و نفوذ ویژه‏ای بهره‏مند بودند، اما پس از این تاریخ، به تدریج پایگاه و نفوذ اجتماعی خود را از دست دادند.

مدارس حكومتی (سلطنتی): این مدارس به تربیت دولتمردان و نظامیان می پرداختند و از سطح آموزشی بهتری برخوردار بودند. با اعلام حكومت مشروطه اول، این مدارس تعطیل شدند.

افراد ثروتمند معلمین سرخانه استخدام نمودند. در این دوره برای آموزش عمومی تقاضای زیادی وجود نداشت و حكومت عثمانی نیز ضرورتی بر این امر احساس نمی نمود، آموزش تنها خاص پسران بود و به دختران اجازه تحصیل داده نمی شد.در طی قرن نوزدهم مدارس سنتی تحت حمایت مؤسسات مذهبی، از آنجا كه نتوانستند به تناسب تحولات هم عصر خود، تعالیم لازم را ارائه نمایند، به تدریج رو به ضعف و زوال نهادند، و به موازات آن سیستم آموزشی غیردینی با رویكردی بسوی غرب در جامعه عثمانی ـ ابتدا در حوزه نظامی ـ رو به رشد و توسعه نهاد. دانشكده پزشكی (1827 م)، دانشكده افسری (1834 م) و مدرسه صنایع (1858 م) تأسیس گردید. در سال 1869 میلادی نیز قانونی وضع شد كه براساس آن ضمن اجباری شدن آموزش ابتدایی، در غالب محلات مدارس ابتدایی (مكتب) و در نقاط مختلف سیكل اول تحصیلات متوسطه (رشدیه) و همچنین دبیرستان و هنرستان (معروف به مكتب صنایع) دائر گردید.

در این دوره وزارت فرهنگ نیز تأسیس شد و علاوه بر آن سازمانهایی مانند جمعیت علمیه، مجلس كبیر معارف، انجمن دانش، جمعیت تدریسیه اسلامیه نیز جهت پیشرفت فرهنگ بر پا می‏شد.

بدین ترتیب اولین دورة اصلاحات آموزشی بخصوص در اواسط قرن نوزدهم، تحولی را در نظام كهن بوجود آورد. دوره دوم این اصلاحات در طی دوران مشروطه دوم، به خصوص در فاصله زمانی بین سال 1908 م و سالهای جنگ استقلال در تركیه، بطرزی متفاوت از دورة اول اتفاق افتاد.

در این دوره بجای توجه به مسائل كمی، تلاش گردید كه كیفیت آموزشی نیز مورد تجدیدنظر قرار گیرد و به جنبه‏های اجتماعی و اقتصادی بیش از مذهب توجه شد. مدارس فنی و حرفه‏ای متعددی به پیروی از ارزشها، نیازها و خواسته‏های جامعه تأسیس گردیدند.در همین زمان تصفیه زبان تركی از واژه‏های غیرتركی و توجه به احساسات ملی نیز آغاز شد كه بعدها در حكومت جمهوری دنبال گردید.

در این دوره علاوه بر زبان تركی، زبانهای خارجی فرانسه، فارسی و عربی نیز تدریس می‏شد.

در دوره حكومت عثمانی كلیه مدارس ازطرف مقامات مدارس سلطنتی،مقامات قصرسلطنتی ـ وزارت فرهنگ ـ اداره ریاست كل روحانیت اهل تسنن، معروف به باب مسیحیت ـ تشكیلات خصوصی جامعه ترك ـ تشكیلات جماعت اقلیت و تشكیلات كشیشهای خارجی اداره می‏شدند.

نظام آموزشی دوره جمهوری تا حال حاضر

به موجب نخستین قانون اساسی جمهوری تركیه در سال 1924 م كلیه مراكز و موسسات آموزشی تحت كنترل و نظارت متمركز وزارت آموزش قرار گرفته، و آموزش مقدماتی نیز برای همگان بطور رسمی اجباری و رایگان اعلام شد. مدارس مذهبی نیز تعطیل و جایگزین شده و از حیطه مدیریت مذهبی خارج گردیدند. قوانین بعدی، امكان تأسیس مدارس تخصصی از سوی برخی وزارتخانه‏ها را میسر نمود.

مدارس خصوصی نیز، به تعداد محدود، و تحت نظارت كامل وزارت آموزش دائر گردیدند. در همان سال، سازماندهی مراحل آموزشی تغییر یافت و سیستم 5 ـ3 ـ3 مقرر شد. دوره مدرسه ابتدایی از6 سال به 5 سال تقلیل یافته و «لیسه» فرانسه بطور رسمی بصورت مدلی بر آموزش متوسطه در نظر گرفته شد كه به دو دوره سه ساله تقسیم می‏شد. تصفیه زبان تركی نیز با قاطعیت بیشتری دنبال گردیدند.

از دیگر اقدامات این دوره موارد ذیل را می توان برشمرد:

1- در دبیرستانها به تدریس زبان انگلیسی اهمیت داده شد.

2- كلیه مدارس از دبستان تا دانشگاه مختلط گردید، بااینحال دبیرستانهای دخترانه و پسرانه جداگانه هم وجود داشت.در دانشگاهها استادان خارجی بیشتری استخدام شدند.

3- در سراسر تركیه كلاسهای اكابر شبانه و عصرانه جهت آموزش حروف جدید تركی، حرف صنعتی و زبانهای خارجی دائر گردید.

4- جهت ایجاد ارتباط لازم میان اولیاء و دانش آموزان با مدارس، اتحادیه‏هایی تشكیل شد.

5- در سال 1931م حزب جمهوریخواه خلق، تنها در شهرها مراكزی را به نام «خانه مردم» جهت آموزش اصول كمالیسم تأسیس نمود. فعالیت این خانه ها در زمینه های زبان و ادبیات، هنرهای زیبا، هنرهای نمایشی، ورزش، تعاون اجتماعی، تشكیل كلاسها و دوره‏های آموزشی، كتابخانه و انتشارات بود. هر كس اعم از اعضاء حزب با غیر از اعضاء می توانست از تسهیلات این خانه‏ها بهره‏مند گردد. بعدها مراكز نیز با عنوان «اتاقهای مردم» در شهرها و روستاهای كوچكتر سازماندهی شد.

در سال 1950م ، 478 خانه مردم و حدود 4325 اتاق مردم در سراسر تركیه وجودداشت كه به عنوان مراكز اجتماعی، بطور عمده در زمینه توسعه فرهنگی، آموزشی و تفریحی فعالیت می‏كردند

 


موضوع : <-PostCategory->


نویسنده :حامد هاشمی در تاریخ دو شنبه 4 مهر 1390برچسب:نظام آموزشی دوره عثمانی,     

صفحه قبل 1 2 3 4 5 ... 78 صفحه بعد